มหากาพย์พื้นบ้านเรื่อง จามเทวี กับขุนหลวงวิลังคะ ตอนที่ 2
11.พระเจ้าละโว้ทรงโปรดให้พระสวามีของพระนางจามเทวีลาสิกขา พร้อมกับทรงแต่งตั้งให้เป็นพระอุปราชครองเมืองรามนคร พระนางจามเทวีได้ทรงทูลลาพระสวามี เพื่อไปครองเมือง หริภุญไชย
101 ยอมเสียสละ นางไปไกล๋ต๋า แผ่พระเดชา เมืองข้าต่อไป
เรื่องของบ้านเมือง เฮาควรเผื่อใจ๋ หื้อมั่นคงไว้ ก๋ารปกครองนั้น
ทุกอย่างเป๋นไป ต๋ามจังหวะมัน โอกาสมีกั๋น ขะใจ๋เปี๋ยไว้ *6
*6 ขะใจ๋เปี๋ยไว้ หมายความถึง ให้รีบคว้าเอาไว้
102 ตางส่วนลูกตั๋ว นางจ๋ามนั้นไซร้ หื้อเตรียมก๋านไป บ่ได้รอช้า
ในส่วนตั๋วข้า บ่มีปั๋ญหา บ่ผิดสัญญา อู้ไว้ก่อนนี้
อู้แล้วบ่ปลิ้น ขืนคำฤาษี เป๋นสิ่งบ่าดี ใช้ก๋านบ่ได้
103 กษัตริย์ตรัสแล้ว ขืนกำอู้ไซร้ จะผิดกำไป บ่ใช่ลายมัน
ต้องเยี๊ยะหื้อได้ ต๋ามที่อู้กั๋น มุ่งหน้าพร้อมพลัน เยี๊ยะกั๋นต่อไป
เพื่อความก้าวหน้า ของบ้านเมืองไว้ เดินหน้ากั๋นไป สำเร็จรอถ้า
104 . ขออวยพรหื้อ ลูกรักของข้า มีความก้าวหน้า ประสบสิ่งดี
นางจ๋ามซาบซึ้ง ท่านพ่อเฮานี้ จะทำหน้าที่ สุดใจ๋ของข้า
ทุกอย่างเพรียบพร้อม เสร็จสิ้นดังว่า สุกกทันต๋า ลาปิ๊กกุฎี
105 . ตั๋วทูตนั้นเล่า มีใจ๋สุขขี ความสำเร็จมี เป๋นศรีเป๋นหน้า
พระราชทาน สิ่งของล้ำค่า เป๋นหน้าเป๋นต๋า ท่านทูตคนดี
เสร็จจากงานเลี้ยง เป๋นเวลาที่ นางจ๋ามเทวี ลาสวามีกั๋น
106 . จ๋ำเป๋นต้องไป ดินแดนไกลนั้น ต้องพรากจากกั๋น กับตั๋วพี่นี้
เฮามีลูกหน้อย ในท้องข้านี้ สามเดือนแล้วมี เป๋นพยานข้า
ฮักษาตั๋วไว้ ดวงใจ๋โหยหา ขอตั้งสัจจ๋า สูงค่าหื้อดี
107 . กำหนึ่งจ๋ำไว้ ใจ๋เดียวหื้อพี่ ทั่วทั้งชีวี ฮักพี่ตะอั้น
จำจากไปแล้ว พ่อแก้วมิ่งขวัญ น้องบ่มีวัน ลืมพี่อ้ายไป
ฝากกำอู้ไว้ ฮักสุดหัวใจ๋ หื้อพ่อยอดชาย เคียงคู่กั๋นมา
108 . อู้พลางทรุดตั๋ว ลงตั๊ด ตรงหน้า ของภัสดา กราบลงทันที
น้ำต๋าอาบแก้ม อาลัยสุดที่ เหมือนกับชีวี จะสิ้นสุดลง
ฝ่ายเจ้ารามราช หักใจ๋ปลดปล๋ง ด้วยความมั่นคง ประคองขึ้นมา
109 . เชยคางจูบแก้ม พลางเช็ดน้ำต๋า น้องแก้วกานดา เมียข้าคนดี
บ่ ต้องได้กลั๋ว ไปเต๊อะน้องพี่ ตั้งใจ๋หื้อดี ปกครองพารา
ตั๋วพี่บ่าลืม สัจจะวาจ๋า ข้าหื้อสัญญา จ๋นชั่วชีวี
110 . จะเยียะอะหยัง อยู่ในศักดิ์ศรี ขอหื้อโชคดี พ้นโศกโรคภัย
ครองเมืองตางหน้า ทุกอย่างสดใส เดินทางปลอดภัย สุขก๋ายจงมี
ห่วงลูกในท้อง บ่หื้อหมองศรี ระวังหื้อดี ลูกของเฮานั้น
111 . กว่าจะสร่างโศก เฝ้าอู้จ๋ากั๋น ถ้อยคำรำพัน ด้วยอาลัยลา
อันตั๋วของน้อง ต้องไปตางหน้า ช่วยผ่อแทนข้า ชนกชนนี
ขอฟ้าและดิน จุ่งเป๋นสักขี อันตั๋วน้องนี้ บ่มีปั๋ญหา
112 . ฮักพี่ตลอด ตราบสิ้นดินฟ้า ขอหื้อพี่ข้า อยู่ดีปลอดภัย
เตรียมก๋านหลายเดือน จัดพิธีใหญ่ ประชาร่วมใจ๋ ยินดีถ้วนหน้า เป๋นราชพิธี อภิเษกข้า หื้อเป๋นที่ว่า จอมนางกษัตรีย์
12. พระเจ้ากรุงละโว้ จัดพิธีแต่งตั้งให้ พระนางจามเทวี ขึ้นเป็น จอมนางกษัตรีย์
ให้ขึ้นไปปกครองเมืองหริภุญไชยเป็นหัวเมืองฝ่ายเหนือ
113 . ปกครองแดนเหนือ อำนาจเต๋มที่ สิทธิ์ขาดภูมี มอบหื้อแก่ข้า
สมโภชเจ็ดวัน ประชาเริงร่า หมู่จาวพารา แซร่ซร้องยินดี
ครบเจ็ดวันแล้ว ทูตทำหน้าที่ เข้าเฝ้าภูมี ฟังดำรัสไว้
114 . วานท่านทูตนั้น นำลูกข้าไป ยังเมืองหนไกล๋ หริภุญไชยหั้น
ความปรารถนา วาสุเทพนั้น ขอมอบหื้อท่าน ด้วยความยินดี
ทุกอย่างเรียบร้อย บริบูรณ์เต๋มที่ กำหนดฤกษ์ดี ออกเดินทางไป
115 . เตรียมเรือหื้อพร้อม ขบวนยิ่งใหญ่ คับคั่งเต๋มใน ชลธีธารหั้น
จัดเป๋นระเบียบ เพียบพร้อมเตรียมกั๋น ตำแหน่งเรือมั่น ลดหลั่นกั๋นไป
เรือพุทธธรรมสงฆ์ อยู่ตางหน้าไว้ เจ้านาง ตวยไป ลงตั๋วเข้าที
13.พระนางจามเทวีกราบทูลลา พระราชบิดา พระราชมารดา พระสวามี ปวงเหล่าประชาชนชาวละโว้
116 . ได้เวลาแล้ว ลาชนก ชนนี ลาสวามี ที่ไปส่งกั๋น
ลาหมู่วงศ์ญาติ ลาราษฎรนั้น ทุกคนโศกศัลย์ ไห้หาอาดูร
ลูกกราบลาแล้ว เมืองแก้วไอศูรย์ ไปเมืองหละปูน เมืองไกล๋ตางหน้า
117 . กึ้ดเติงหาท่าน ปิตุมาต๋า ข้าจะไหว้สา ก่อนนอนทุกคืน
ลงเรือที่นั่ง ร่ำไห้สุดฝืน ได้แต่ทรงยืน น้ำต๋านองหน้า
เรือเคลื่อนขบวน มุ่งออกจากท่า จ้องผ่ออำลา สุดสายต๋านาง
118 .ตัดใจ๋ความโศก กับความอ้างว้าง หื้อหนีไกล๋ห่าง ไปหมดหื้อเสี้ยง
เดินทางวันแรก ราบรื่นบ่เสี่ยง เรื่อย เรื่อย เรียง เรียง ไปอย่างอ้อยสร้อย
บ่ ได้รีบเร่ง เฮายังอ่อนด้อย จ๋ำเป็นต้องค่อย เดินทางกั๋นไป
ภาพที่ 13.พระนาง ขึ้นแพขึ้นไปตามลำน้ำเพื่อมุ่งเสด็จไปยังเมือง หริภุญไชย
14.พระนางจามเทวี ออกเดินทางทางเรือ ระหว่างเดินทาง ราชครูผู้เฒ่าที่พระเจ้าละโว้ทรงโปรดให้ติดตามมาด้วย ทูลสอนราชกิจ ของการปกครองบ้านเมือง.
119 . ได้ราชครูดี ภูมีโปรดไว้ เปิ้นค่อยสอนไป เรื่องใหญ่หื้อข้า
อันก๋านปกครอง บ้านเมืองตางหน้า หื้อคัดสรรหา คนที่หู้ดี
มีความหู้นัก เชี่ยวชาญหน้าที่ ซื่อตรงภักดี ศีลธรรมนำหน้า
120 . แบ่งสี่สดมภ์ จงคัดสรรหา เวียงวังคลังนา จัดหัวหน้านำ
ควรฮักใฝ่หู้ จักต้องจดจ๋ำ แบ่งหื้อเขาทำ ปั๋นกั๋นต๋ามหน้า
บ่ใช่เหมาเอา คนเดียวของข้า ปกครองพารา หนักหนาเต๋มที
121 . ก๋านของแผ่นดิน บ่ดีหลีกหนี สืบเสาะคนดี มาช่วยหื้อได้
ไผเป๋นคนเก่ง คู่ควรดีใช้ ส่งเสริมเขาไว้ ใช้เขาหื้อดี
ส่วนคนชั่วร้าย มีไปทุกที่ เฮาต้องบ่ะดี ไว้ใจ๋มันหั้น
122 . บ่ดีหลงคำ ป้อยอหวานนั้น หื้อหู้เท่าทัน ว่าเป๋นฉันใด
บ่ ดีหลงตั๋ว หื้อจ๋ำเอาไว้ คิดวินิจฉัย โดยคนหลายคน
บ่ ดีตวยใจ๋ มีเหตุ มีผล หู้จักใช้คน ถูกก๋านหื้อได้
123 . อันก๋านปกครอง มีวิธีหลาย จะต้องใส่ใจ๋ ที่ในก๋านหั้น
กอนแข็งเฮาอ่อน ค่อยผ่อนไว้นั้น คิดตรองแก้กั๋น หาทางเอาชัย
กอนได้ที่แล้ว บ่ หนีไปไหน ของเฮาแน่ไซร้ ใจ๋เย็นไว้หั้น
124 . กอนหนักผ่อนก่อน ค่อยผัดผ่อนผัน บ่าดีหวาดหวั่น เยียะไปผ่อไป
อันใดยากล้ำ หาทางแก้ไข กอน บ่เป๋นไป ก็ละไว้หั้น
บ่ะดี ปากนัก บ่ะดีเยียะอั้น ก๋านอู้สำคัญ ปกปิดเอาไว้
125 . เฮาเป๋นเจ้าคน นายคนนั้นไซร้ จะหื้อถูกใจ๋ ทุกคน บ่ มี
เตรียมตั๋วหื้อพร้อม อย่างมีศักดิ์ศรี คุณค่าความดี บ่ หื้อว่าได้
เยียะหื้อเขาเกร๋ง เขาเป๋นข้าใช้ ทุกอย่างเป๋นไป ดั่ง ว่าจะอี้
126 . ก๋านเป๋นเจ้านาย เหนือหัวเขานี้ ราชประเพณี ก๋ำหนดมาอั้น
ธรรมเนียมทุกอย่าง ต้องมีขีดขั้น จะต้องยึดมั่น เคร่งต๋ามวิถี
มักง่าย บ่าได้ บ่าดีเยียะอี้ จักเศร้าหมองศรี เขาว่าเฮาได้
127 . สำคัญตั๋วเฮา เป๋นแบบอย่างไว้ เฮาเป๋นผู้ใหญ่ นำไปตางหน้า
หื้อความเชื่อถือ บ่ หื้อเขาว่า ถูกต้องทุกครา เป๋นสิ่งที่ดี
หื้อเขา ได้หู้ ยอมรับเต๋มที่ เขาจักยอมพลี เพื่อบ้านเพื่อเมือง
128 . สร้างความเจริญ ทำก๋านต่อเนื่อง เพื่อความรุ่งเรือง ด้วยสามัคคี
รวมเป๋นหนึ่งเดียว บ้านเมืองดีหลี เจริญเต๋มที่ ไผ ว่าบ่ ได้
ด้วยเหตุดังนี้ เฮาต้องใส่ใจ๋ ความเป๋นผู้ใหญ่ ต้องยึดถือมั่น
129 . นอกจากนี้แล้ว บ่ะ ดีลืมท่าน บุคคลสำคัญ หลักใหญ่ที่ดี
บุคคลท่านนั้น มหาฤาษี สุเทพโยคี คุณมีอนันต์
กอนเกิดปัญหา หื้อปรึกษาท่าน สุเทวะนั้น แก้ไขหื้อดี
130 . หมั่นไปเยี่ยมท่าน บูชาครูนี้ ด้วยตั๋วเปิ้นมี คุณหลายต่อเจ้า
ตึงหมดคำสอน ของท่านครูเฒ่า ภูมีโปรดเกล้า หื้อท่านตวยมา
ยังมีแห๋มนัก จักต้องศึกษา หลายอย่าง นา นา ตราบชั่วชีวี
131 . พอตะอี้ก่อน จะนักล้ำที่ ฮักเฮียนหื้อดี ตึงมีเวลา
สอนหื้อ หู้ไว้ ไปใช้ตางหน้า ทุกอย่างนั้นนา หื้อมันพอดี
จับที่ตั๋วนาง จ๋ามเทวีนี้ เข้าใจ๋ได้ดี บ่ มีปั๋ญหา
132 . บ่ ต้องสอนนัก บ่ หนักใจ๋ข้า นางมีปั๋ญญา คิดก๋ารได้ดี
เปิงใจ๋กำแล้ว นางรับเต๋มที่ ความตั้งใจ๋มี ศรัทธาแรงกล้า
เดินทางยาวไกล๋ อิดอ่อนเหนื่อยล้า ขอพักกายา กั๋นก่อนที่นี่
133 . พลเรือป่าวร้อง หมู่เรือเข้าที่ จอดกั๋นหื้อดี พักกั๋นก่อนหั้น
หุงหาอาหาร ข้าวปล๋าเลี้ยงกั๋น อิดอ่อนหายพลัน ม่วนงันพอดี
พ่องลงอาบน้ำ ชำระร่างที่ เหงื่อไคลอันมี หลุดหายไปเสี้ยง
134 . พักผ่อนเริงรื่น พร้อมจัดงานเลี้ยง ม่วนกั๋นส่งเสียง คลอเคล้าดนตรี
บ่ ได้ โหยหา ม่วนงันเต๋มที่ บ่หื้อได้มี ทุกข์โศกมาใกล้
ดึกดื่นพอแล้ว พรุ่งนี้ไปไกล๋ ออมแฮงเอาไว้ พักผ่อนจะดี
135 . รุ่งเช้าวันใหม่ หมู่เรือเคลื่อนที่ จุดมุ่งหมายมี มุ่งไปเบื้องหน้า
ก๋ารเคลื่อนขบวน บ่ มีปั๋ญหา หมู่เรือเดินหน้า ไปอย่างสบาย
สองข้างลำน้ำ ม่วนล้ำสุขใจ๋ แมกไม้ เรียงไป ม่วนใจ๋แต๊นา
136 . มันเป๋นขาขึ้น ตึงแฮงหนักหนา ช่วยกั๋นแต๊ว่า เปลี่ยนกั๋นพายอี้
บ่ เป๋นปั๋ญหา เขาหู้หน้าที่ อิดอ่อนผ่อนมี แทนที่กั๋นได้
บ่ ต้องเป๋นปาก หมู่เขาพร้อมใจ๋ ขบวนเคลื่อนไป ปลอดภัยถ้วนหน้า
137 . คนนำทางเรือ ผ่อไปเบื้องหน้า คอยแก้ปั๋ญหา เดินทางด้วยดี
ปะเรือจาวบ้าน ค้าขายของที่ ผักผลไม้มี ผ่านไปมากั๋น
บางทีเฮาหยุด ซื้อของขายนั้น อู้ จ๋าถามกั๋น สุขสบายดี
138 . เขามีน้ำใจ๋ ปั๋นหื้อเต๋มที่ หมู่เฮาก็มี สิ่งแลกเปลี่ยนพลัน
เดินทางมาไกล๋ แม่น้ำใหญ่นั้น ตั๋วเมืองประยาง อยู่ตางเบื้องหน้า
ขึ้นพักกั๋นก่อน หายเหนื่อยเมื่อยล้า บ้านเมืองเปิ้นกา ผ่อก็ม่วนดี
139 . อยู่อย่างสงบ เดือดร้อน บ่ มี๋ ความเป๋นอยู่นี้ เศรษฐกิจพอเพียง
ข้าวปล๋าอาหาร มีกิ๋น บ่ เสี้ยง บ่ ต้องได้เสี่ยง เปิ้นอยู่กั๋นได้
ผ่อเป๋นตั๋วอย่าง ค่อยนำไปใช้ ผ่อแล้วเปิงใจ๋ มันดี บ่าหน้อย
140 . ชมกั๋นพอแล้ว ตะวันบ่ายคล้อย จ๋ำเป๋นต้องลอย ลำเรือต่อไป
มุ่งขึ้นตางเหนือ คันธิกะใกล้ ชัยนาทกรุงไกร แต่ก่อนชื่อมี
ถึงแม่น้ำใหญ่ เจ้าพระยานี้ มุ่งไปเร็วรี่ แข่งกับเวลา
141 . พายเรือขึ้นน้ำ กิ๋นแฮงแต๊ว่า แม่เจ้าพระยา กว้างใหญ่ตั๊ดนี่
บ่ มีเกาะแก่ง ขวางกั้นแหล่งนี้ ทางเรือโล่งดี มุ่งตางหน้าพลัน
บ่ เมินก็ถึง นครสวรรค์ ชื่อเดิมฮ้องกั๋น บุรัฏฐะบุรี
142 . ต้น เจ้าพระยา เริ่มกั๋นตั๊ดนี่ ปิง วัง ยม น่านนี้ มาสบกั๋นหั้น
แยกเข้าน้ำปิง วิ่งเรือตางนั้น เป๋นอันถูกอย่าง เดินทางครั้งนี้
ขึ้นตวยน้ำปิง น้ำเชี่ยวเร็วรี่ เกาะแก่งเริ่มมี ระวังระไว
15.ขบวนเรือของพระนางจามเทวี เริ่มเข้าสู่แม่น้ำปิงเพื่อมุ่งตรงเข้าสู่เมืองหริภุญไชย
ภาพที่ 14.พระนางจามเทวีเสด็จถึงบ้านสามเงา จังหวัดตาก ทรงยืนบนริมฝั่งธารน้ำมีแสงแดดสาดส่องตกต้อง ตัวนางมองเห็นเงาในน้ำมี เงา สามเงาปรากฎอยู่เป็นอัศจรรย์
143 . นำร่องแม่ปิง จะต้องใจ๋ใส่ เพื่อหื้อปลอดภัย ระหว่างทางกั๋น
ขบวนเรือถึง เมืองบุราณนั้น ท่าเฉลียงใกล้กั๋น เมืองเทพบุรี
ฮ้องว่าบ้านโคน วังพระธาตุนี้ กำแพงเพชรมี ผ่านไปตั๊ดหั้น
144 . ถึงบ้าน รากเสียด หยุดเรือ พักกั๋น ท้องเรือรั่วพลัน น้ำไหลเข้าเรือ
ซ่อมเรือแล้วเสร็จ มุ่งขึ้นตางเหนือ ถึงหาดเชียงเรือ จะพักกั๋นหั้น
เห็นที่แห่งหนึ่ง ชายหาดกว้างนั้น จึงแวะพักกั๋น ชัยภูมิเข้าที
145 . ข้าวของเปียกน้ำ ตากของตั๊ดนี่ หาดกว้างเหมาะดี ยุท่างอยู่หั้น
เสื้อผ้าของใช้ ติดตั๋วมานั้น คลี่ออกผึ่งมัน สักกำแห้งดี
จึงฮ้องชื่อไว้ บ้านตากของนี้ ระแหงก็มี เขาฮ้องว่าอั้น
146 . เดินทางต่อไป น้ำใหญ่ตั๊ดหั้น ปิง วังสบกั๋น ณที่แห่งนี้
จาวหมู่พลเรือ อ่อนแรงเต๋มที่ หาวนอนเกิดมี หมดแฮงเหนื่อยล้า
พ่องก็นั่งเหงา บ่ ยอมอู้จ๋า หาวเรอออกมา ขอพักก่อนอี้
147 . จึงหื้อหยุดเรือ ขึ้นพักตั้ดนี้ ออมแฮงเข้าที่ เผื่อไปตางหน้า
เหตุที่ง่วงเหงา หมู่เขาเหนื่อยล้า ก๋ารเดินทางมา มันไกล๋เต๋มที
ตั้ดที่แห่งนั้น ฮ้องกั๋นว่าอี้ จ๋ามเหงาก็มี สามเงาว่าอั้น
148 . อันชื่อสามเงา มีเรื่องเล่ากั๋น ว่าตวยต๋ำนาน นางจ๋ามเทวี
เดินทางไปถึง สถานที่นี้ ดอยสูงใหญ่มี ใกล้ตลิ่งหั้น
นางคนึงถึง ลูกในท้องนั้น อยู่อย่างใดกั๋น จักเป๋นฉันใด
149 . แสงรัศมี ตะวันดวงใหญ่ ต้องตั๋วนางไป จับที่ดอยหั้น
สะท้อนรูปเงา สามคนหื้อหัน หนึ่งคิอตั๋วท่าน กับลูกสองคน
นางจึงหู้ว่า ลูกมีตั๋วต๋น ในท้องสองคน เป๋นลูกแฝดชาย
150 . นางจ๋ามเทวี สุดที่ดีใจ๋ หู้ความเป๋นไป กำลังใจ๋มี
จึงฮ้องกั๋นว่า สามเงาตั๊ดนี่ ชื่อสถานที่ ฮ้องสืบกั๋นมา
ด้วยความมั่นคง ในศาสนา ศรัทธาแก่กล้า ทานป๋าระมี
151 . จึงโปรดหื้อสร้าง พระเจ้าไว้นี่ เพื่อหื้อเป๋นที่ ไหว้สาบูชา
หมู่คนทั้งหลาย จะได้ไหว้สา จึงได้ชื่อว่า พุทธสรณาคมน์
เฉลิมฉลอง กั๋นอย่างเหมาะสม ทุกอย่างเกลียวกลม เป๋นไปด้วยดี
152 . เดินทางมุ่งหน้า ไปต๋ามวิถี เหนือปิงนที ผ่อกอยกั๋นไป
ธรรมชาติสองฝั่ง พร้อมลำน้ำใส ทำหื้อผ่อนคลาย ดวงใจ๋สุขสันติ์
ลมพัดเยือกเย็น ฟองฝอยน้ำนั้น คุณค่าอนันต์ ดับร้อน เย็นลง
153 . ขึ้นไปเหนือน้ำ สมดั่งประสงค์ สองข้างป่าดง ไม้ใหญ่มากมี
เห็นหมู่สัตว์ป่า ลงกิ๋นน้ำนี่ วิหค นกมี โบยบินไปมา
บางแห่งเป๋นดอย ชะโงกเงื้อมผา ฝูงหมู่สัตว์ป่า อาศัยอยู่ไป
154 ถึงเกาะแก่งหนึ่ง เงื้อมชะโงกใหญ่ เรื่องเศร้าโศ กใจ๋ ได้เกิดขึ้นมา
นางข้าหลวงซึ่ง ติดสร้อยห้อยหา เจ็บป่วยขึ้นมา ต๋ายลงตั๊ดหั้น
จำต้องปลงศพ ณ ที่ตรงนั้น จึงหยุดพักกั๋น เพื่อทำพิธี
16.นางข้าหลวงนางหนึ่งของพระนางจามเทวี ได้เสียชีวิตลง จึงได้หยุดพักเพื่อจัดพิธีปลงศพ
จากนั้นพระนางจามเทวีได้ทรงตั้งสัจจะอธิษฐาน ณ บริเวณหน้าผาแห่งนั้น
155 . งานศพเสร็จแล้ว พักก่อนตั๊ดนี่ อันเพื่อนคนดี เคยอยู่กับข้า
อยู่ตั๊ดนี่ก่อน นางข้าหลวงจ๋า เงียบเหงาแต๊ว่า อันที่แห่งนี้
จักอยู่เป๋นเพื่อน หลายวันก่อนที่ มุ่งไปธานี หละปูนพารา
156 . หื้อปอสร่างโศก ทำบุญตวยหา แล้วค่อยมุ่งหน้า เมืองหละปูนกั๋น
หลายวันหยุดพัก สถานที่นั้น พื้นชะโงกอัน สูงเด่นล้ำฟ้า
เป๋นที่เย็นก๋าย พักใจ๋ของข้า หายเหนื่อยเมื่อยล้า พักกั๋นตั๊ดนี่
157 . ธรรมชาติงามล้ำ ฉ่ำชื่นสุดที่ สายลมเย็นมี กับสายน้ำหั้น
เหมือนดั่งดนตรี จากสรวงสวรรค์ หาใดเทียมทัน บ่ เท่าตั๊ดนี่
เสียดายชะโงก สายน้ำ บ่ มี๋ อาบเย็นก๋ายดี ลงมาหื้อข้า
158 . บ่ เป๋นอะหยัง ผานั้นงามต๋า สุดจะพรรณา เสาะหา บ่ ได้
กึ้ดไปแว่บหนึ่ง ขึ้นมาในใจ๋ อธิษฐานไป ใจ๋มั่นคงมี
สาธุ ปวงเทพ มีฤทธ์ถ้วนถี่ ตั๋วข้าหน้อยนี้ ได้ตั้งใจ๋มา
159 . อัญเชิญ พระพุทธ ธะศาสนา พร้อมพลโยธา มุ่งไปธานี
กอนว่าจำเริญ รุ่งเรืองสุขศรี ราชกิจดี มั่นคงแน่นหนา
บ่ มี๋ภัยร้าย บ่ มีปัจจ๋า คิดร้ายก๋วนข้า ปกครองด้วยดี
160 . ขอปวงเทพช่วย สำแดงฤทธิ์นี้ ปรากฎต๋ามที่ อธิษฐานมา
กอนว่าเป๋นแต๊ มีน้ำ จากผา ไหลหลั่งลงมา ต่อหน้าข้านี้
อธิษฐานแล้ว ก้มลงกราบที่ แทบพื้นปฐพี ตั๊ด ที่ตรงหน้า
161 . ทันทีทันใด อัศจรรย์แต๊ว่า อุทกธารา หลั่งลงมานี่
ไหลลงเป๋นฝอย ลงมาเต๋มที่ เงื้อมผา นั้นมี น้ำพุ่งออกพลัน
นางสุดดีใจ๋ ก้มกราบตรงนั้น เหมือนดั่งความฝัน ความมุ่งมั่นมี
162. น้ำเย็นเป๋นฝอย เย็นก๋ายได้ที่ สระสรงก๋ายี พื้นชะโงกหั้น
สระเกล้าดำหัว ขัดทั่วตั๋วนั้น เหนื่อยกายหายพลัน สุขสันติ์คืนมี
นางโผแหวกว่าย สบายสุดที่ สุขใด บ่ มี เทียบตั๋วข้าได้
17. พระนางจามเทวีสาปอีแร้งที่คอยจ้องมองดูตัวของนางให้กลายเป็นหิน
163. ในทันใดนั้น เกิดหู้ฉุกใจ๋ สาปสางกลิ่นอาย เหม็นใกล้ตั๋วข้า
กวาดสายพระเนตร ไปตางเบื้องหน้า ตั๊ดยอดหน้าผา เห็นแร้งเกาะมี
อีแร้งสองตั๋ว จ้องผ่อเฮานี้ บ่ประสงค์ดี จะจิกตี๋ข้า
164. ตั๋วมันจ้องผ่อ ต๋าแดงนักหนา ขะใจ๋ขึ้นมา ระวังหื้อดี
ยกมือขึ้นไหว้ เทพไพรเจ้าที่ อยู่ฮักษานี่ ขอโผดผายมา
อีแร้งสองตั๋ว จักทำร้ายข้า ขอท่านเทวา ช่วยตั๋วข้าที
165. หื้อมันเป๋นหิน เกาะอยู่กับที่ อีแร้งตั๋วดี ไปไหนบ่ได้
อัศจรรย์กำแล้ว แผ่นดินสั่นไหว ตั๋วแร้งกล๋ายไป เป๋นหินทันที
จับอยู่สองข้าง แข็งอยู่ตั๊ดที่ บนผานั้นมี แร้งหินเกาะหั้น
166. หมดเรื่องน่ากลั๋ว แต่งตั๋วเสร็จกั๋น หมู่ข้าหลวงนั้น ลงเล่นนที
ทุกคนม่วนใจ๋ สบายสุดที่ สุขใจ๋เหมือนมี เทพหื้อพรอั้น
ชะโงกเงื้อมผา มีชื่อเรียกขาน ผาอาบนางนั้น อาบจ๋ามเทวี
18.พระนางจามเทวีทรงเพลิดเพลินกับการชมนก ชมไม้ ชมหมู่ปลา บริเวณแก่งอาบนาง
167. พักจ๋นอิ่มใจ๋ ม่วนกั๋นเต๋มที่ สุขสบายดี บ่มีเจ็บไข้
ธรรมชาติชวนเพลิน ความเหนื่อยอ่อนหาย ลมเย็นสบาย ต้องก๋ายเฮานี้
ชมนกชมไม้ สองข้างนที วิหคนกมี เลือกผ่อกั๋นไป
168. คนเชี่ยวชาญนก บอกกล่าวเล่าไว้ บอกหื้อผ่อไป นกหลากหลายมี
นกมีหลายอย่าง แตกต่างเสียงสี ชื่อของมันมี เล่าบอกกั๋นไป
กระเรียน กระสา กิ๋นปลา ขอนไหล โพระดกเสียงใส ก้องไพรพงพี
169. นกงุม บ่างฮอก กะถัว นกตี้ ปากห่างก็มี กระถาบปากกว้าง
กระยางกิ๋นปลา เขาตอง เขาหลวง ตุ่งตุง เย็นทรวง เต้นระบำไป
หมู่นกเสียงม่วน จ้องลอเสียงใส กู่ต้นตอบไป จับคู่ขันจี้
170. เอี้ยงคำอู้นัก เอี้ยงโก้งอู้อี้ เอี้ยงหงอนก็มี จี๋จับโก้งไปหน้า
แลหม้อ แขกเต้า จี๋จ้อ โกญจ๋า ไก่ฟ้าบินมา ไก่ขวาป้อปี้
ก้นปูด นกปก นกกก แก้วสี หมอแห้ก็มี กิ๋นปลาตั๋วหน้อย
171. นกข่อ แลหลวา แป๋งท่าอ้อยสร้อย กระทาเฝ้ากอย กิ๋นหนอนตั๊ดนี่
นกผีดฝูงใหญ่ อีแอ่นเร็วรี่ กุมบาตรก็มี ชื่อมันว่าอั้น
เป็ดปล่อง เป็ดหงส์ เป็ดดงป่านั้น ลงน้ำเล่นกั๋น กิ๋นปลาม่วนไป
172. กระจาบรังเหมาะ กระจอกอยู่ใกล้ ปิ๊ดจะลิวเสียงใส บินไปเร็วรี่
นกก๋าแก๋อยู่หั้น แซงแซวอยู่นี่ นกก๋าดำบ่ะดี ขี้ลักอยู่หั้น
นกแร้งตั๋วใหญ่ ชอบกิ๋นซากนั้น หัวแดงเป๋นมัน หื้อจ๋ำกั๋นไว้
173. อยู่กั๋นเป๋นฝูง นกยูงตั๋วใหญ่ รำแพนป้อใส่ ตั๋วแม่งามอี้
รำแต๊รำว่า เตาะแตะเซ้าซี้ ตั๋วผู้รำดี แพนใส่แม่อั้น
ธรรมชาติสรรสร้าง เสริมแต่งเข้ากั๋น สัตว์สิ่งตั๋วมัน สืบพันธุ์ต่างมี
174 ตั๋วนกเค้าแมว ฮุ้งเต้ แหลวนี้ ล่าเหยื่อได้ดี ด้วยความว่องไว
บินบนฟ้าสูง มองผ่อหนไกล๋ เร็วรี่โฉบไว ในทันใดหั้น
นกนี้มันสวก หลวกก็ปานนั้น สัตว์สิ่งหลบมัน บ่หื้อเข้าใกล้
176. เป๋นนกนักล่า บินเร็วดั่งใจ๋ โฉบเอาเหยื่อไป ฆ่าต๋ายทันที
กงเล็บแหลมคม จงอยปากอี้ ฉีกกิ๋นได้ดี ไผสู้บ่ได้
มีนกประหลาด นกแต๋นแต้ฮ้องไว้ จะนอนเมื่อใด หงายตั๋วเมื่ออั้น
177. นอนหงายอย่างคน เป๋นที่ขบขัน ยกตี๋นขึ้นยัน มันเป๋นฉันใด
อันคนบ่ะเก่า เปิ้นเล่ากั๋นไว้ มันกลั๋วเภทภัย ถึงนอนอย่างอั้น
นอนหงายขึ้นบน ตี๋นยกขึ้นกั้น ยกตี๋นขึ้นยัน บ่ หื้อฟ้าล่ม
178. เป๋นดีไค่หัว กลั๋วฟ้าถล่ม ตั๋วหน้อยเสียงคม หยังนอนอย่างอี้
มีแห๋มตั๋วหนึ่ง ฮ้องกั๋นชื่อนี้ น่าขันสิ้นดี มีชื่ออย่างอั้น
นกคนเฒ่าขาโขก วิโยคโศกศัลย์ ฮ้องอยู่ตึงวัน จ๋นต๋ายวายไป
179. เป๋นกร๋รมเป๋นเวร หื้อจ๋ำเอาไว้ จะเยียะหยังไป กึ้ดกั๋นหื้อดี
เป๋นเรื่องบ่ะเก่า เล่าฟังกั๋นนี้ ตั๋วอย่างเปิ้นมี หื้อหู้กั๋นไว้
ละอ่อนคนหนึ่ง บ่ฟังกำไผ ตะลอนแอ่วไป เฮียนสิ่งบ่ะดี
179 คนเฒ่าเปิ้นสอน หื้อตั๋วเขานี้ หัดทำสิ่งดี ติดตั๋วเข้าไว้
เขาบ่ยอมฟัง มิหนำซ้ำร้าย ถากถางคนใหญ่ ด่าไปว่ามา
บ่เยียะก๋ารงาน เกียจคร้านทุกท่า เถียงอยู่ทุกครา อิดระอาใจ๋
180. เปิ้นเลยบ่ะยุ่ง ครั้นสอนบ่ได้ ปล่อยหื้อเป๋นไป ต๋ามใจ๋ของมัน
จ๋นสิ้นชีวิต ต๋ายละจากกั๋น อันเวรกร๋รมนั้น ก็ติดตวยไป
ไปเกิดเป๋นนก ขาโขกฮ้องได้ ผลกรรมส่งไป จ๋นวายชีวี
181. มีนกแห๋มตั๋ว สีเหลืองอ่อนนี้ นกขมิ้นบ่มี รังอยู่คอยถ้า
ค่ำไหนนอนหั้น ตั๋วหน้อยนักหนา พเนจรเรื่อยมา เป๋นมาจะอี้
เปรียบเหมือนดั่งคน บ่ เอาก๋ารนี้ ที่อยู่บ่มี นอนเรี่ยเรื่อยไป
182. ก๋ารงานบ่ทำ บ่เอาสิ่งไหน ลักฉวยตวยไป เป๋นสิ่งบ่ะดี
ตั๋วนกที่แท้ บ่เศร้าหมองศรี บ่เหมือนคนนี้ ต่างแบบกั๋นไป
ที่แท้จริงนั้น เป๋นนกเสียงใส อยู่ต๋ามพงไพร ความเป๋นอยู่ดี
183. อันชื่อของนก ฮ้องกั๋นอย่างอี้ หลากหลายชื่อมี ว่ากั๋นจะอั้น
เป๋นเพราะเหตุใด คนเฮาถือกั๋น อันว่าชื่อนั้น สำคัญไฉน
มันเป๋นกำฮ้อง จ๋าว่ากั๋นไว้ สำคัญที่ใน คุณค่าตั๋วต๋น
184. บ่ดีหลงเชื่อ บ่เป๋นเหตุผล มันเหมือนดักกล หวังเงินเฮาไป
ในสมัยนี้ หน้าซื่อต๋าใส หื้อระวังไว้ พิจารณ์หื้อดี
พอก่อนเรื่องนก ผ่อดูเต๋มที่ อย่างอื่นมากมี หื้อเห็นตางหน้า
185. ที่น่าสนใจ๋ เรื่องของหมู่ปล๋า ว่าย วนไปมา ในน้ำปิงนี่
ปล๋ามีหลายอย่าง ชวนหื้อกล่าวชี้ สายพันธุ์ต่างมี ว่ายตวยกั๋นมา
หมู่ปล๋าสวาย จอนทรายอยู่หน้า ปล๋าบู่ว่ายมา ปล๋าขาวหมู่มี
186. ปล๋าเต๊าะ ปล๋าค้าว ตั๋วใหญ่เต๋มที่ ว่ายน้ำเร็วรี่ พุ่งไปพุ่งมา
ชะโดตั๋วใหญ่ ไล่งับ ลูกปล๋า สร้อย ซิวเสาะหา ที่หลบปลอดภัย
ปล๋าป๊ก ปล๋าเข็ม กลั๋วปล๋าตั๋วใหญ่ ปล๋าแก๊ด หนีไป ปักเป้าอยู่หั้น
187. เห็นปล๋าสะเด็ด เกล็ดแข็งหมู่นั้น พุ่งเข้าใส่กั๋น ปล๋ากดหนีไป
ปล๋าหลาด ปล๋าหลด บ่ผดแผวไหน ปล๋าต๋องร่ำไร ปล๋าเหยี่ยนอยู่นี่
ปล๋าก่อตั๋วใหญ่ ปากอ้าวกว้างอี้ ปล๋าเลิมก็มี ปล๋ากั้งขวางกั้น
188. ปล๋ามูด ปล๋าปุง ปล๋าเพี้ยตั๋วนั้น หางกิ่วไล่กั๋น ปล๋าหลิมตวยมา
ปล๋าดุกหนวดยาว ตั๋วดำนักหนา เผือกขาวตวยมา หากิ๋นพื้นหั้น
ปล๋ากัดหลายสี ปรือหางใส่กั๋น ตั๋วแม่สืบพันธุ์ ขบครีบกระจาย
189. เล่ากั๋นบ่ เสี้ยง ปล๋านักมากหลาย สะราบ ปล๋ากราย ว่ายอยู่ตั๊ดหั้น
อู้ถึงของกิ๋น เกี่ยวกับปล๋านั้น แก๋งส้มปล๋ามัน ลำแต้เหมาะดี
จักแป๋งถวาย เสวยเต๋มที่ แก๋งส้มลำดี รับประกั๋นได้
190. สวายมา กก จิ้นปล๋าหม้อใส่ ดูกเอาต้มไป หื้อไฟพอดี
พริกแห้งแช่ไว้ จ๋นน่วมได้ที่ กะปิอย่างดี ใส่ในครกหั้น
ขมิ้น หัวเรี่ยม หอมเตียม บั่วนั้น ใส่ครกตวยกั๋น ต๋ำหื้อแหลกดี
191. ก้านตูนซอยไว้ ลงในหม้อนี้ เคี่ยวน้ำซุปดี อยู่ในหม้อหั้น
เติมน้ำ บ่า กรูด บ่าเขือส้มกั๋น เหยาะน้ำปล๋าพลัน ชิมหื้อพอดี
ครั้นพอเสร็จสรรพ ข้าวฮ้อนได้ที่ แก๋งตูนซดดี ลำกั๋นถ้วนหน้า
192. ของกิ๋นแห๋มอย่าง ลำแต๊ลำว่า เชิดหน้าชูต๋า คนบ้านเฮานี่
เรื่องของจิ้นลาบ หลายอย่างมากมี หมู ปล๋า เนื้อนี้ เสาะกิ๋นกั๋นไป
อัน ลาบสะป๊ะ บ่ต้องสนใจ๋ ของดีอยู่ใกล้ จิ้นปล๋าเฮามี
193. ปล๋าดุกเหมาะล้ำ ปิ้งไฟได้ที่ แกะจิ้นสุกดี เอาที่บ่าไหม้
น้ำพริกล าบปล๋า เครื่องปรุงลาบใช้ พริกแห้ง จั๊กไค พริกไทยดำมี
ที่ลืมบ่าได้ หัวข่า ดีปลี๋ ตึงเม็ดผักชี ยี่หร่าหอมมัน
194. หอมบั่ว หอมเตียม เอามาเปาะกั๋น หมกไฟสุกพลัน ต๋ำจ๋นแหลกดี
ของดีแห๋มอย่าง ข้าวคั่วเฮานี้ สุกเหลืองหอมดี ต๋ำหื้อแหลกลาน
เตรียมทุกอย่างพร้อม เอาคลุกเคล้ากั๋น ชิมผ่อว่ามัน หวิดขาดหยังอี้
195. จ๋างเตื่อมน้ำปล๋า ชิมหื้อเข้าที่ กอนว่าพอดี เป๋นอันแล้วหั้น
กิ๋นตวยผักกับ มากหลายอย่างนั้น บ่าแต๋งสำคัญ ผักไผ่ ผักชี
ฝักบ่าลิดไม้ ปิ้งไฟได้ที่ หอมด่วนเข้าที กระหล่ำปลี๋มัน
196. ลองชิมกั๋นก่อน ลาบปล๋าดุกนั้น แล้วเสาะกิ๋นกั๋น ว่าตั๊ดใดมี
บอกวิธีหื้อ ลองแป๋งผ่อซี่ ย่ามใจ๋จะมี แป๋งกิ๋นร่ำไป
กอนแป๋งคล่องแล้ว แป๋งขายก็ได้ เงินจะคล่องไป จักเป๋นก๋ารดี
197. ของกิ๋นแห๋มอย่าง กิ๋นลำทุกที่ แป๋งง่ายสะดวกดี เป๋นที่ลือชา
แป๋งก็บ่ายาก ง่ายเก็บรักษา ฮ้องกั๋นเรื่อยมา น้ำพริกต๋าแดง
ข้าวนึ้งฮ้อน ฮ้อน จิ้มกับบ่าแต๋ง ผักลวก จิ้นแดง แสนจะลำอี้
198. พริกแห้งเตรียมไว้ พิงไฟได้ที่ หอมแดง ขาวจี่ หมกปล๋าฮ้ามา
ต้องฮ้าปล๋าหลิม มันเหมาะแต้ว่า หมกหื้อหอมซ่า ต๋ำในครกหั้น
ต๋ำจ๋นมันแหลก เป๋นอันเสร็จกั๋น ผักลวกกับมัน เหมาะแต้เข้าที
199. ที่เปิ้นฮ้องว่า พริกต๋าแดงนี้ เป๋นเพราะต๋อนที่ จี่พริกแห้งไป
กลิ่นพริกมันแฮง เผ็ดร้อนหมกไหม้ น้ำหูต๋าไหล ต้องเช็ดขยี้
จ๋นต๋าเขาแดง ด้วยฤทธิ์พริกจี่ ชื่อชั้นจึ่งมี นับแต่นั้นมา
200. น้ำพริกแห๋มอย่าง ผู้คนถามหา น้ำพริกหนุ่ม นา จะบอกวิธี
เอาพริกแก่นใหญ่ หื้อเอาไปจี่ เลือกแก่นใหญ่มี จิ้นหลายอวบอั๋น
พิงไฟหื้อสุก ลอกเปลือกหุ้มนั้น ใส่ครกต๋ำมัน ตึง หอม ผักชี
201. หอมแดง หอมขาว ฮ้าปล๋าหลิมนี้ หมกจ๋นได้ที่ ลงในครกหั้น
ต๋ำมันจ๋นแหลก เป๋นอันจบกั๋น ตักใส่ถ้วยพลัน จ้ำข้าวลำดี
กิ๋นตวยผักกับ ยกนิ้วอย่างอี้ ประหยัดเงินมี กิ๋นลำถ้วนหน้า
202. เทวีปอใจ๋ มีรับสั่งว่า หื้อราชเลขา จดไว้ทันที
ทำบันทึกไว้ เรื่องราวเหล่านี้ ล้วนเป๋นของดี ใช่ก๋านตางหน้า
หู้เรื่องหลากหลาย ก๋ารเดินทางข้า บ่เสียเวลา ช้าน่อยก็ดี
203. เรื่องราวมีนัก จักต้องถ้วนถี่ ศึกษาหื้อดี ประโยชน์มีหั้น
บ่มา บ่หู้ โลกภายนอกนั้น มีหลายสิ่งอัน เฮียนหู้ไว้ดี
ต้องหมั่นฝึกฝน เสาะคนแนะชี้ แนะนำสิ่งดี หื้อกับตั๋วข้า
204. ก๋ารเดินทางนั้น เริ่มต้นเดินหน้า มุ่งไปเมืองข้า หละปูนเสียที
น้ำแรงเชี่ยวล้ำ หมู่เรือเคลื่อนที่ ระวังหื้อดี โขดหินตางหน้า
เรือขึ้นไปถึง หินใหญ่หน้าผา กว้างใหญ่แมนมา ขวางตางหน้าหั้น
205. เป๋นหน้าผาใหญ่ บดบังธารนั้น หื้อไปผ่อกั๋น ไปได้ บ่ได้
เขาไปผ่อแล้ว บอกหื้อโล่งใจ๋ มีช่องตางไป ความปลอดภัยมี
สั่งหื้อจอดเรือ ตั๊ดตรงผานี้ เห็นว่าเข้าที ผ่อเห็นแต่ไกล๋
206. มันเป๋นผากว้าง เหมือนม่านผืนใหญ่ ขึงขวางน้ำไว้ เป๋นไปอย่างอั้น
ที่แท้เหมือนหลอก ต๋าหมู่เฮานั้น ผ่อหนไกล๋มัน เหมือนไปบ่ได้
สั่งหื้อช่างแต้ม วาดรูปเข้าใส่ เป๋นรูปช้างพลาย บนหน้าผาหั้น
207. รูปช้างหันหัว ปิ๊กคืนกลับกั๋น จึงตั้งชื่อมัน ผาแต้มช้างอี้
วันคืนผ่านไป ฮ้องเพี้ยนกั๋นนี้ ผาม่านก็มี เขาฮ้องกั๋นอั้น
ด้วยเหตุที่ว่า หินผาขวางกั้น ผ่อเหมือนผ้าม่าน ขึงกั้นขวางไว้
208. ระหว่างหยุดพัก สงบจิตใจ๋ ชมดอกไม้ไพร ในป่ามากมี
ไม้ป่าโดยรอบ สองข้างธารนี้ พันธุ์ไม้หลากสี มีในป่าหั้น
หมู่ดอกไม้ป่า บนค่าคบนั้น อยู่สูงเกินฝัน สุดเอื้อมเอาได้
209. พงไพรโดยรอบ เบื้องหน้าสุดไกล๋ แนวป่าพงไพร ดงใหญ่ที่มี
เขียวใบงามล้ำ สลับ กั๋นหลากสี ดอกไม้ป่ามี แตกต่างมากพันธุ์
ดอกส่งกลิ่นหอม ภู่ ผึ้งต๋อมกั๋น ส่งเสียงงึมงำ อึงมี่กั๋นไป
210. จั๊กจั่นบรรเลง เพลงจากสรวงไว้ ความฝันยาวไกล๋ ช่างบรรเจิดจ้า
ดอกเอื้องมากหลาย ยอดปรารถนา งามเหมือนดั่งว่า จากฟ้าสู่ดิน
เอื้องผึ้ง จั๋นผา เอื้องคำ ขมิ้น งามล้ำสีกลิ่น หื้อได้หันกั๋น
211. งามเอื้องช้างน้าว เอื้องครั่งอยุ่หั้น ต๋าควายเอื้องมัน บนค่า คบไม้
ฟ้ามุ่ยงามต๋า ข้าขอจองไว้ ตึงเอื้องมอนไข่ เอื้องจุ๋มป๋ามัน
กลิ่นเอื้องสามปอย กับเอื้องแซะนั้น กลิ่นหอมต่างกั๋น ไผสู้บ่ได้
212. สามปอยหอมเย็น งามเด่นจับใจ๋ กลิ่นหอมทนไป หลายเพลามี
ดอกเอื้องแซะนั้น กลิ่นหอมสุดที่ หายากเต๋มที ดงป่าลึกนั้น
สมัยเก่าก่อน โบราณมานั้น จาวดอยถือกั๋น สูงค่าเอื้องนี้
213. มอบหื้อเป๋นส่วย บรรณาก๋ารอี้ ถือเป๋นของที่ สูงส่งว่าได้
ดอกเอื้องล้ำค่า มอบหื้อด้วยใจ๋ ถือมั่นผู้ใด จึ่งมอบไปพลัน
ด้วยใจ๋ภักดี ซื่อต่อกั๋นนั้น จึงจะหื้อกั๋น ผูกพันกั๋นไป
214. โชคดีได้ปะ เอื้องแซะหอมไกล๋ สุขสมฤทัย เอื้องไพรของดี
เอื้องผึ้ง เอื้องคำ เอื้องสองอย่างนี้ ลืมกั๋นแล้วที่ ปี๋ใหม่ก่อนหั้น
สี่ห้าสิบปี๋ ที่ผ่านไปนั้น ปี๋ใหม่ม่วนงัน สุขกั๋นถ้วนหน้า
215. สาว สาว ตะก่อน นุ่งห่มงามต๋า เหน็บดอกเอื้องมา ตั๊ดมวยผมกั๋น
สลุงแก่นใหญ่ ขันเงินหน้อยนั้น สาดน้ำหดกั๋น ชื่นบานม่วนไป
บ่ะหันกั๋นแล้ว ของงามสดใส ป๋าเวณีเปลี่ยนไป ต๋ามก๋าละมัน
216. บ่พบหันแล้ว มันเหมือนความฝัน สิ้นสุดหายพลัน ไปหมดจ๋นเสี้ยง
เหลือค่าขี้เฮอะ เป่อเลอะขี้เหมี้ยง ขอหื้อแต่เพียง ได้อวดได้โชว์
สิ่งพึงสงวน หื้อผ่อแจ้งโร่ บ่อายออกโชว์ เลียนแบบกั๋นมา
217. บ่กึ้ดฮักนวล สงวนทีท่า เป๋นธรรมดา ของโลกยุคนี้
ทุกอย่างเปลี่ยนไป เร็วไวด่วนจี๋ บ่เหลือสิ่งดี หื้อเฮียนหู้ได้
ลืมกั๋นเหียหมด บ่ผดคืนใหม่ บ่หู้เยียะใด ปล๋งอนิจจัง
218. จะเหลือน้อยนิด ปอจะได้หวัง หมู่เยาว์ชนยัง รวมตั๋วกั๋นได้
ช่วยกั๋นรื้อฟื้น ของเก่าเอาไว้ ของดีมีหลาย ปิ๊กคืนหื้อมี
น่าสรรเสริญ กำกึ้ดอันนี้ เริ่มต้นกั๋นดี กลับคืนมาได้
219. ไม้ใหญ่สูงค่า พนาสดใส ดอกไม้แซมไป รื่นรมย์ฤดี
ดอกไม้ในป่า งามบานได้ที่ สีกลิ่นหอมมี เต๋มเก๊าเป็นเหง้า
สีเหลือง ลมแล้ง กลิ่นมันหอมเศร้า หอมเย็นบ่เบา ในต๋อนเช้านี้
220. มณฑาป่าใหญ่ ส่งกลิ่นหอมที่ หอมฟุ้งพงพี เป๋นดีใคร่ได้
สีขาวเปิ้นงาม กลิ่นยังหอมไกล๋ เป๋นดอกไม้ไพร ถูกใจ๋ของข้า
ดอกกว๋าวสีส้ม เต๋มต้นต้องต๋า สีแสบแต๊ว่า เอามาฮ้อนด้าย
221. นักโทษประหาร หื้อห้อยคอไว้ แห่ประจานไป แล้วเอาไปฆ่า
บ่ใช่ดอกหอม สีสดต้องต๋า อยู่ตางเหนือมา แต่เก๊าก่อนไท้
ดอกหางนกยูง สีแดงสดใส ชูช่อเด่นใน แมกไม้หมู่หั้น
222. ดอกเสี้ยว เปา แงะ ป่าแพะมีกั๋น ดอกอูนขาวนั้น เอาไหว้พระเจ้า
ประดู่เต๋มต้น ลมพัดต้องไหว ร่วงพรูลงไป บนดินตั๊ดหั้น
สารภีสีเหลือง งดงามปานนั้น กลิ่นหอมปอกั๋น กับประดู่ได้
223. ดอกจันทร์กะพ้อ พ้อคนฮักไกล๋ กลิ่นหอมโชยไป ทั่วในไพรกว้าง
กระบอกดอกหนึ่ง กับดอกแข้งกว๋าง สะแล่ง กระยอม หอมอยู่ใกล้ใกล้
ดอกหอมไม้ป่า ภู่ผึ้งต๋อมไว้ หอมหวานมีใน ไม้ป่าหมู่หั้น
224. เสียงดังหวี่หวู่ เป๋นหมู่ตวยกั๋น กลิ่นหอมหวานมัน ต๋อมกั๋นถ้วนหน้า
ลมเย็นพัดโชย หอมชื่นนาสา สวรรค์แต๊นา ได้มาอยู่นี่
ผ่อไปตางหน้า ไม้ใหญ่เต๋มที่ โมก มัน แดง สรี ขี้เหล็กเหลืองหั้น
225. ต้นสัก ตะกอ หลุมพอ ปอหมัน ซางป่า ไผ่จั่น ป่าคา แฝกใกล้
มะค่า ก๋าหยุม ตี๋นเป็ดคลุมไว้ ตะเคียนทองใหญ่ แป๋งเรือได้พลัน
จันทร์แดง สีเสียด กระเบียด ยางนั้น มะตาด โมกมัน ดอกหอมปอได้
226. สะเหม็ดเนื้อแข็ง อินทะนิลถูกใจ๋ ตะแบกอดไป กะเบาอยู่เฝ้า
อันต้นส้านน้อย กับข่อยเปลือกขาว ขัดเจี้ยวแวววาว กันเกราอยู่นี่
พยอมไม้ป่า มะค่าโมงอี้ มะหาดเล็กดี มะกาวมีหั้น
227. ไม้ใหญ่ในป่า อันมากหลายนั้น ได้มาเห็นกั๋น ม่วนงันถูกใจ๋
ยังมีแห๋มนัก สุดจะว่าได้ บรรดาไม้ใหญ่ มีในป่ากว้าง
ป่าไม้เหล่านี้ เป๋นดีใหญ่หลวง ชุ่มเย็นชื่นทรวง เกื้อกูลกั๋นดี
228. เป๋นป่าต้นน้ำ ชุ่มฉ่ำดีหลี ที่ใดไม้มี สิ่งดีอยู่หั้น
ช่วยกั๋นปลูกป่า ป่าซับน้ำกั๋น สมบูรณ์ เกิดพลัน ดีกั๋นตางหน้า
หน้าดินบ่เสีย ปุ๋ยใบสูงค่า ประโยชน์นักนา ช่วยกั๋นหื้อได้
229. ป่าไม้สำคัญ หื้อจ๋ำเอาไว้ กอนไม้เติบใหญ่ เย็นใจ๋ถ้วนหน้า
ชมดอกชมไม้ ทุกอย่างลานต๋า จ๋ำต้องไคลคลา เดินหน้าต่อไป
นายเรือนำร่อง สั่งลูกเรือไว้ ระวังระไว หนตางเบื้องหน้า
230. ค่อนทางกั๋นแล้ว ขบวนเรือข้า ยากแต๊ยากว่า เดินทางครั้งนี้
สายน้ำไหลเชี่ยว ซัดแรงเต๋มที่ อันตรายมี โขดหินอยู่หั้น
บางแห่งน้ำลึก น้ำพัดแรงกั๋น หมู่พลพายนั้น ระวังระไว
231. ตั๊ดที่น้ำตื้น เรือไปบ่ได้ ช่วยกั๋นขุดทราย เป๋นร่องหื้อดี
ค่อย ค่อยไปกั๋น ทำต๋ามหน้าที่ ช่องทางพอมี ต้องไปจ๋นได้
จะฉุกละหุก ต้องช่วยกั๋นไว้ บ่ดีถอดใจ๋ ควรสามัคคี
19. บันทึกเรื่องราวของเกาะแก่งต่างๆที่มีอยู่ในลำน้ำปิง พร้อมกับเรื่องราวของนิทานข้างแก่งที่เล่าสืบกันมา ก่อนที่ทุกอย่างจะจมหายไปกับทะเลสาปใหญ่เหนือเขื่อนภูมิพลที่สร้างขึ้นมาเพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้กับการเกษตรและ เป็น พลังงานน้ำสำหรับการผลิตกระแสไฟฟ้า เป็นเส้นทางเดินเรือขาขึ้นของพระนางจามเทวีเพื่อเสด็จไปครองราชย์เมืองหริภุญไชยเมื่อพันสามร้อยกว่าปีที่ผ่านไป เรียบเรียงจากหนังสือล่องแพแม่ปิงของอาจารย์ยุทธ เดชคำรณ
232. เกาะแก่งมากหลาย ในแม่ปิงนี้ บันทึกเปิ้นมี เฮาควรหู้ไว้
บ่าเดี่ยวบ่มี หื้อเฮาหันได้ เปิ้นเขียนไว้ใน ล่องแพแม่ปิง
ยกมาเล่ากั๋น หู้ตึงชายหญิง ขอมาอ้างอิง อันความเป๋นไป
233. หลายสิ่ง บ่มี หื้อหันแล้วไซร้ เกาะแก่งจ๋มใน น้ำเขื่อนที่กั้น
เขื่อนภูมิพล จังหวัดตากนั้น เก็บน้ำไว้ปั่น เป๋นกระแสไฟ
ป้องกั๋นน้ำท่วม เกษตรได้ใช้ ปลูกพืชส่วนใหญ่ เลี้ยงประเทศเฮา
234. ดังนั้นเส้นทาง เดินเรือบ่ะเก่า บ่เหลือแม้เงา หื้อเฮาหันได้
ขาขึ้นยุ่งยาก ลำบากตางไกล๋ ใช้เวลาไป เนิ่นนานพอดู
สมัยแต่ก่อน ตางยากสุดกู่ เฮาควรได้หู้ ขึ้นยากเพียงใด
235. ความอุตสาหะ รอนแรมตางไกล๋ ถึงความเป๋นไป ของจ๋ามเทวี
จะขอกล่าวถึง ล่องแก่งครั้งนี้ ต๋ามที่เปิ้นมี บันทึกเอาไว้
ยุทธ เดชคำรณ ตั๋วเปิ้นมีใจ๋ ได้เขียนเอาไว้ หนังสือเปิ้นมี
236. จักขอนำเอา หลักฐานงานนี้ เกี่ยวกับเทวี เจ้าแม่ของเฮา
เอามาเผยแพร่ บ่หื้ออับเฉา จาวหมู่บ้านเฮา จะได้หู้ไว้
ว่าก๋ารเดินทาง มีแต๊แน่ใจ๋ เรื่องราวเป๋นไป ต๋ำนานว่าอั้น
237. นิทานข้างแก่ง เปิ้นกล่าวเล่ากั๋น ล้วนแต่สำคัญ เว้นไปบ่ได้
ขอนำมาเล่า ต๋างบันทึกไว้ ม่วนงันกั๋นไป เป๋นความหู้ดี
ท่านอาจารย์ยุทธ เปิ้นเขียนไว้นี้ ขอยกความดี หื้อเปิ้นจ๋นเสี้ยง
238. เล่าได้ละเอียด ล่องแพสุดเสี่ยง เปิ้นได้ร้อยเรียง เป๋นเรื่องราวไป
อันชื่อเกาะแก่ง อยู่ตั๊ดแห่งไหน สภาพเป๋นใด เล่าทุกสิ่งอัน
บ่ได้หันแล้ว เป๋นดังความฝัน เฮาบ่ได้หัน ทุกอย่างเคยมี
239. จ๋มอยู่ในน้ำ ทะเลใหญ่นี้ บ้านเมืองเคยมี ตึงวัดวาหั้น
บ่ฟื้นคืนปิ๊ก ไปตางหน้ากั๋น ตึงของสำคัญ ใต้พื้นนที
เป๋นดีเสียดาย พื้นภูมิเหล่านี้ สิ้นสุดลงที่ โอ้อนิจจา
240. ยังดีอยู่น่อย บันทึกล้ำค่า ที่ไปที่มา หมู่เกาะแก่งนี้
พร้อมเรื่องนิทาน เรื่องสถานที่ บันทึกถ้วนถี่ หื้อความหู้ไป
ควรนำมาเล่า หื้อหายสงสัย แม่ปิงเป๋นใด ก่อนน้ำท่วมมัน
|